حفر داغ‌ترین چاه جهان در ایسلند برای بهره‌برداری از انرژی ماگمای مذاب

⚓️حفر داغ‌ترین چاه جهان در ایسلند برای بهره‌برداری از انرژی ماگمای مذاب 

 

 

حفاری درون سنگ‌های داغ برای دستیابی به انرژی زمین‌گرمایی یک چیز است، و حفاری بسیار عمیق برای دستیابی به انرژی ماگمایی که به آتشفشان تراوش می‌شود به کل چیز دیگری است؛ چیزی که افزایش چشمگیری در پتانسیل بهره‌برداری از گرمای درون زمین ایجاد می‌کند.

 

 

🇮🇸این کار بر دوش یک دکل حفاری گذاشته شده تا یک حفاری به عمق ۵ کیلومتری را در ناحیه‌ی ناهموارِ گدازه‌های قدیمی در Reykjanes، در گوشه‌ی جنوب‌غربی ایسلند، انجام دهد. این کار از ۱۲ اوت آغاز شده است.

 

 

"پروژه حفاری عمیق ایسلند" (IDDP) امیدوار است که داغ‌ترین چاه جهان را تا پایان سال ۲۰۱۶ حفاری کرده و به ناحیه‌های با دماهای میان ۴۰۰ و ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد رسیده باشد.

 

 

آلبرت آلبرتسون، دستیار سرپرست HS ORKA، یک شرکت ایسلندی در زمینه‌ی انرژی زمین‌گرمایی و درگیر در این پروژه، می‌گوید: حفاری تا بستر میانی اقیانوس اطلس -مرز اصلی بین لایه‌های تکتونیکی زمین- پیش خواهد رفت. در آن عمق، ماگما، که با فعالیت‌های آتشفشانی از پایین به بالا آمده است، به آب دریا، که در زیر بستر اقیانوس نفوذ کرده است، می‌رسد و آن را گرم می‌کند.

 

 

آلبرتسون می‌گوید: "حفاری در سنگهای سخت تا چنین عمقی را دیگران نیز انجام داده‌اند، ولی تا پیش از این، هرگز به چنین سیستم سیال‌مانندی نرسیده‌اند. گروه ما می‌تواند در خشکی، جاهایی معادل با "دودکش‌های سیاه" را بیابد: چشمه‌های داغ آب زیرزمینی که در راستای مرزِ لایه‌های سرشار از مواد معدنی همچون طلا، نقره و لیتیوم هستند.

 

 

فشار نیز در چنین عمقی بیش از اندازه بالا -بیش از ۲۰۰ برابر فشار جو- است. کنسرسیومی از شرکت‌های انرژی و پژوهشگرانی که پشت این پروژه اند انتظار دارند که آب در این چاه به شکل "بخار فوق‌بحرانی" باشد، که نه مایع است و نه گاز، و انرژی حرارتی بسیار بیشتری از هر دو آنها دارد.

 

 

💡آلبرتسون می‌گوید: چاهی که بتواند با موفقیت به چنین بخاری برسد می‌تواند دا ای ظرفیت انرژی ۵۰ مگاوات باشد، آن را با ۵ مگاوات ظرفیت انرژی زمین‌گرمایی بسنجید! این می‌تواند به معنای برق‌رسانی به ۵۰ هزار خانه، تنها از یک چاه، در مقایسه با ۵هزار خانه باشد.

 

 

⚓️حفاری در اعماق

 

این دومین چاه عمیقی است که IDDP حفر می‌کند. نخستین چاه، در سال ۲۰۰۹، در ناحیه‌ی زمین-گرمایی Krafla در شمال‌شرق ایسلند، به طور غیرمنتظره‌ای در عمقی کمی بیشتر از ۲ کیلومتری به ماگما رسید.

 

 

ماگمای داغ تنها برای گرم‌کردن آب سردی که به ته چاه فرستاده می‌شد به کار رفته بود، تا آزمایش شود که چه اندازه انرژی می‌تواند تولید کند، و اینکه آیا این فن‌آوری کار می کند یا نه. هرگز برقی از این چاه تولید و به شبکه برق ایسلند داده نشد، ولی تا پیش از تعطیلی به دلیل مشکلات خوردگی، این چاه پرتوان ‌ترین چاه زمین‌گرمایی بود که در جهان حفر شده بود و ۳۰ مگاوات انرژی تولید می‌کرد.

 

 

برنامه آن است که این‌بار چاه بهتری حفر شود و یک منبع انرژی برای زمانی دراز را ایجاد کند.

 

 

🏭هم‌اکنون همه‌ی برق ایسلند از منابع سوخت غیرفسیلی تهیه می‌شود. ولی زنجیره‌ی نیروگاه‌های زمین‌گرمایی ایسلند در برابر نیروگاه‌های برقابی آن جایگاه دوم را دارند. نیروگاههای برقابی سه‌چهارم از برق این کشور را تولید می‌کنند. این الگو می‌تواند تغییر کند.

 

 

آرنار گوموندسن از شرکت "در ایسلند سرمایه‌گذاری کنید" که یک سازمان دولتی برای ترویج گسترش انرژی در این کشور است، می‌گوید: "اگر ایشان بتوانند در چاههای عمیق به بخار فوق بحرانی دست بیابند، پیشرفتی با توان نمایی در انرژی زمین‌گرماییِ تولیدی چاه‌ها خواهد بود." 

 

🌋همچنین با به‌کارگیری این تکنیک‌ها در کشورهای دیگر، همه‌ی جهان از آن سود خواهند برد. ویلفرد الدرز، یک زمین‌شناس در دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید، که همکاری دراز مدتی در این پروژه داشته است، می‌گوید: "مکان‌های بالقوه برای منابع زمین‌گرماییِ فوق‌بحرانی در سراسر جهان در جاهایی هستند که در آنها آتشفشان‌های جوان شکل می‌گیرند". 

 

 

پانویس

 

ماگما:

سنگ‌های گداخته‌ای هستند که بیشتر در اتاقک مذابی در زیر رویه‌ی زمین قرار دارند و بر اثر فشار کم و دمای بالا به شکل نیمه‌جامد و گاه حتی مایع هستند. ماگما در دمای میان ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد پدید می‌آید. ماگما پس از رسیدن به سطح زمین و گدازه‌شدن به مرور سرد شده و توده‌هایی از سنگ‌های همچون بازالت را پدید می‌آورند.