آلمان به عنوان نخستین کشور آیین نامه خودروهای خودران که در آن چیزهایی مانند اولویتدهی در تصادفها روشن شده است را تصویب کرده است.
وزیر ترابری فدرال آلمان ماه گذشته گزارشی که حاصل کار کمیسیون اخلاق درباره "وسیلههای خودران" بوده است را به کابینه ارایه کرد.
این گزارش نتیجه همکاری دانشمندان و کارشناسان حقوق بوده است.
بر پایه این گزارش، پیشرفت فناوری به خودکار کردن هر چه بیشتر خودروها و در نتیجه پایین آمدن شمار تصادفها انجامیده است ولی با این وجود نیز نمیتوان حادثهها را به صفر رساند. برای همین باید چگونگی برنامهریزی نرم افزار خودروهای "بسیار خودکار" و "خودران" را با یک آییننامه روشن کرد.
این آیین نامه دارای ۲۰ بند است که صنایع خودرو «باید» در تولید وسایل خودران از آن پیروی کنند. به گفته وزیر ترابری آلمان این آییننامه به تصویب کابینه رسیده است.
برخی از بخشهای این آیین نامه در زیر میآید:
اگر تصادف ناگزیر باشد، باید اولویت نخست را به محافظت از انسان، و سپس به حیوان و اموال داد. نرم افزار باید بیشترین تلاش را برای پیشگیری از برخورد با هر سه گروه بهکار بگیرد، ولی اگر چنین چیزی امکانپذیر نبود باید تصمیمی بگیرد که در نتیجه آن انسانهای درگیر در حادثه کمترین آسیب را ببینند.
اکنون، حتی اگر خودرویی در حالت خودران نیز باشد، باید رانندهی واجد شرایط در صندلی راننده حضور داشته باشد و تصمیم گیری در وضعیتهایی که «از نظر اخلاقی بیش از اندازه پیچیده هستند» باید به راننده واگذار شود و رانندگی باید بهسرعت از حالت خودران به راننده منتقل شود.
اگر راننده آماده نبود و انتقال کنترل به او شدنی نبود، خودروی خودران تنها باید برای توقف کامل تلاش کند!
در آینده، که فناوریها پیشرفت بیشتری بکنند، میتوان خودروها را به کلی خودران کرد و نیاز به حضور کسی در صندلی راننده نباشد.
در برخورهای ناگزیر، نرم افزار باید در راستای کمینه کردن خسارتها تلاش کند و در این کار انسانها را بر پایهی سن، جنس، نژاد، تواناییهای فیزیکی و یا هر چیز دیگری درجهبندی نکند. یعنی در فرایند کمینه کردن خسارت باید همهی انسانها ارزش برابر داشته باشند.
این بند، چالش معمای معروف Trolley Dilemma را بی اثر میکند! چرا که اجازه نداریم انسانها را نسبت به هم برتری دهیم.
این معما و بررسی نقش اخلاق در تصمیم گیریهای بحرانی را در اینجا ببینید:
بررسی نقش اخلاق در تصمیمگیریهای بحرانی
روشن کردن اینکه در چه شرایطی کنترل خودرو با کیست؟
آیین نامه با در نظر گرفتن این که فناوری هنوز نمیتوتند از پس چالشهای پیچیده اخلاقی برآید و نمیتواند "خیر بیشتر" و "شر کمتر" را تشخیص دهد، میگوید تا زمانی که فناوری به آنجا نرسد که بتوان کنترل همیشگی خودرو را به سیستم خودران واگذار کرد باید همیشه راننده واجد شرایط در صندلی راننده باشد و باید روشن باشد که کجاها باید کنترل به راننده منتقل کرد.
برای این کار شاید لازم باشد پیش از حرکت، "نرم افزار خودران" گواهینامه راننده را اسکن کند تا تشخیص دهد که آیا راننده مجاز به نشستن پشت چنین خودروهایی هست یا خیر؟
مانند آنچه در هواپیماها هست، این خودروها نیز باید جعبه سیاه داشته باشند و بصورت پیوسته همهی رویدادها از جمله اینکه در هر لحظه کنترل در دست چه کسی بوده است در آن ثبت شود.
هنگامی که چنین خودروهایی تصادف کنند نیز دادههای این جعبه سیاه باید برای بازرسی و مشخص کردن مقصرهای قانونی در اختیار مقامهای بیطرف فدرال قرار گیرد.
حقوق قانونی مالک خودرو بر دادههایی که در این جعبه سیاه ثبت میگردد محفوظ است و نباید بدون اجازه مالک این دادهها را در اختیار دیگران گذارد.
نرم افزار این خودروها باید به خوبی در برابر هک محافظت شده باشد و طراحی آن به گونهای باشد که تقریبا غیر قابل هک باشد.
این خودروها از نظر ارگونومی کاربر نیز باید مانند ماشینهای معمولی بوده و برای استفاده انسانها مناسب باشند (صندلی و ابزار کنترلی راننده حذف نشود).
از آنجا که در شرایط پیچیده باید کنترل به انسان واگذار شود باید شرایط برای انجام با سرعت و لطافت این کار فراهم باشد.
همچنین شرایط و منطق حاکم بر این خودروها و نرم افزارهای خودران باید به اگاهی همگان برسد برای همین بهتر است در درسهای مدرسه نیز گنجانده شود.
به نظر میرسد که این آیین نامه آغاز خوبی است که پایه و مسیر قانونی توسعه خودروهای خودران را برای صنایع خودرو آلمان روشن میکند.
این آیین نامه پس از ۲ سال اجرا با تجربهها و فیدبکهای گرفته شده بازنگری خواهد شد و شاید در سالها و دهههای آینده چندین بار دیگر نیز بازنگری شود.
به نظر میرسد کشورهای دیگر نیز با کمی صبر و با نگاه به تجربه آلمان که در این کار پیشرو است در پی آن حرکت خواهند کرد.
شاید اینها را نیز بپسندید:
خودروهای خودران و عابران پیاده
خودروی خودران تسلا برخورد دو خودرو را پیشبینی میکند!
خودروهای خودران چگونه با هم هماهنگ می شوند؟
کاهش مرگ و میر با خودروهای ایمن و خودران!
خودران شدن صنعت کامیون با این شرکت سوئدی
ماشینهای معدنی دورران و خودران کاترپیلار
لینک منبع خبر: