چقدر به شبیه‌سازی موفقِ نخستین انسان نزدیک هستیم؟ کِی می‌توانیم یک انسان را شبیه‌سازی کنیم؟ آیا باید انسان را شبیه سازی کنیم یا نه؟ بررسی این پرسش ها و پاسخ های آن را در اینجا ببینید
شاید شبیه‌سازی انسان پدیده‌ای علمی-تخیلی به نظر برسد، ولی واقعیت این است که دستکم از نظر علمی به آن بسیار نزدیک‌تر از آنی هستیم که خیال می‌کنیم! اکنون سدهای بزرگِ باقیمانده بر سر راه شبیه‌سازی انسان "ندانستن چگونگی انجام آن" نیست بلکه نگرانی از پیامدهای احتمالی و مسایل اخلاقی مرتبط با این کار است.
در قرن گذشته با وجود پیشرفتهای بسیار دانشمندان در شبیه‌سازی حیوان‌ها، هربار که نوبت به انسان رسیده، ثابت شده است که شبیه‌سازی انسان‌ها و دیگر پستانداران کار بسیار دشواری است. ولی اکنون با اینکه هنوز به توانایی همانندسازی کامل یک انسان نرسیده‌ایم ولی سلول انسانی را ساخته‌ایم.
پرسش کنونی این است که آیا باید انسان را نیز شبیه‌سازی کنیم یا خیر؟
مفهوم بسیار پیچیده‌ی شبیه سازی را (دستکم در تئوری) می‌توان به سادگی اینگونه گفت:
برای انجام شبیه سازی به دو سلول از یک حیوان نیاز دارید - یکی از آنها یک سلول تخمک است که DNA را از آن خارج می‌کنید. سپس DNA سلول دوم که یک سلول جسمی است را نیز جدا می‌کنید و آن را درون سلول (نخست) تخمک که خالی از DNA است می‌گذارید. اگر سلول تخمک حاصل، سلول فرزندی تولید کند، فرزند از نظر ژنتیکی همانند سلول والد خواهد بود.
تولیدمثل طبیعی انسان نتیجه‌ی پیوستن دو سلول (یکی از هر والد، هر کدام با DNA خود) است، و به طور طبیعی روش فتوکپی سلولی در انسان رخ می‌دهد.
باکتری‌ها از راه تقسیم دو-دویی تولید مثل می‌کنند، یعنی هر بار که باکتری تقسیم می‌شود DNA آن نیز تقسیم می شود، به طوری که هر یک از باکتری‌های جدید از نظر ژنتیکی با والد خود یکسان هستند.
گاهی نیز در این فرآیند جهش رخ می‌دهد - و در واقع، این جهش می‌تواند در نتیجه طرح و ساز و کاری برای زنده ماندن به وجود بیاید. چنین جهش‌هایی به باکتری ها امکان می‌دهد تا، برای نمونه، نسبت به آنتی بیوتیک‌هایی که آنها را از بین می‌برند، مقاوم شوند. ولی برخی از جهش‌ها نیز می‌تواند برای آن جاندار فاجعه‌بار و کشنده بوده و به کلی آنها را منقرض کند.
با اینکه شاید به نظر برسد که با انتخاب و جایگزینی DNA ها بشود شبیه‌سازی کرد و از این جهش‌های ناخواسته پیشگیری کرد ولی دانشمندان دریافته‌اند که کار به این سادگی‌ها هم نیست!
کارشناسان چه می گویند؟
بااینکه گوسفندی به نام "دالی" شناخته‌شده‌ترین پستانداری است که تا کنون شبیه‌سازی شده است، ولی او تنها نمونه‌ی شبیه‌سازی شده نیست: دانشمندان موش‌ها، گربه‌ها و چندین گونه‌ی دام را افزون بر گوسفند شبیه سازی کرده‌اند. شبیه‌سازی گاو در سال‌های گذشته، دانش زیادی در مورد این که چرا این فرایند کار نمی کند، برای دانشمندان فراهم کرده است:
هر خطایی در مرحله‌ی کاشت سلول تا جهش‌هایی که در بالا گفته شد، می‌تواند موجب زنده‌نماندن سلول فرزند شود. Harris Lewin، استاد گروه فرگشت و بوم شناسی دانشگاه Davis و گروهش، یافته‌های خود در مورد تاثیری که شبیه سازی روی «بیان ژن» دارد را در مجله‌ی Proceedings of the National در آکادمی ملی علوم در سال ۲۰۱۶ به چاپ رساندند. Lewin خاطرنشان کرد که این یافته‌ها قطعا برای پالایش شگردهای شبیه سازی برای پستانداران ارزشمند نیست، ولی یافته‌های ایشان نیز "نیاز به ممنوعیت شدید شبیه‌سازی انسان برای هر هدفی را تقویت می‌کند".
Hank Greely پژوهشگر رسمی داگستری و پژوهشگر اخلاق حرفه ای در دانشگاه استنفورد در سال ۲۰۱۶ به بیزینس‌اینسایدر گفت: ثابت شده است که پدید آوردن یک پستانداران کامل از راه شبیه سازی، چه از نظر عملی و چه از نظر اخلاقی، فرآیند پیچیده ای است.
"گمان می کنم کمتر کسی است که بداند با وجود آسانی شبیه سازی در برخی گونه‌ها این کار در گونه‌های دیگری مانند انسان و برخی پستانداران چقدر می‌تواند دشوار باشد. برای نمونه شبیه‌سازی در گربه‌ها: آسان؛ سگ‌ها: دشوار؛ موش‌ها: آسان؛ موش‌صحرایی: دشوار؛ انسان‌ها و برخی دیگر از پستانداران: بسیار دشوار است".
با این حال، شاید شبیه سازی "سلول‌های انسان"، به نسبت شبیه سازی کامل انسان اولویت بالاتری داشته باشد. پژوهشگران این کار را شبیه‌سازی "درمانی" می‌نامند، و آن را از شبیه‌سازی سنتی که هدفش تولیدمثل است، جدا می‌کنند. در سال ۲۰۱۴، پژوهشگران سلول‌های بنیادی انسان را با شگرد شبیه‌سازی که با آن "دالی" را پدید آوردند، ساختند. از آنجایی که سلول‌های بنیادی توان تبدیل‌شدن به هر گونه سلولی در بدن را دارند، آنها را می توان برای اهداف درمانی گوناگونی به کار برد- به ویژه بیماری‌های ژنتیکی و یا بیماری‌هایی که بیمار نیازمند پیوند اندام از اهداکننده‌ای است که سازگاری کامل با بیمار داشته باشد.
این کاربردهای خوبِ شبیه‌سازی در حال پیشرفت هستند: در آغاز سال ۲۰۱۷ زنی در ژاپن که از بیماری دژنراسیون ماکولا مربوط به سن رنج می‌برد توانست با کمک سلول‌های بنیادی تحریک شده (iPS) که از سلول‌های پوستش ساخته شده و در شبکیه‌اش گذاشته شده بود، از دژنراسیون بیشتر بینایی‌اش جلوگیری کرده و درمان شود.
از کارشناسان پیش‌بینی آینده فناوری خواسته‌شد تا پیش‌بینی کنند که چه زمانی خواهیم توانست با موفقیت یک انسان کامل را شبیه سازی کنیم، بیشتر کسانی که پاسخ دادند بر این باورند که احساس می‌کنیم نزدیکیم: نزدیک به ۳۰ درصد پیش‌بینی کردند که نخستین انسان را تا سال ۲۰۲۰ شبیه سازی خواهیم کرد.
شاید اینها را نیز بپسندید:
به دنیا آمدن نخستین نوزاد از سه والد
تبدیل سلول زنده انسان به رایانه
ذره‌های DNA حافظه‌های آینده
کاربرد DNA در ساخت رایانه های فردا
چگونگی جوان سازی خون
لینک منبع خبر:
How Close Are We to Successfully Cloning the First Human?