در نوامبر ۲۰۱۶ پژوهش‌گران دانشگاه استنفورد هشدار دادند که : بسیاری از دانشجویان آمریکا توانایی تشخیص "گزارش‌خبری"، "مقاله فنی" و "آگهی خبری" را از هم ندارند. این کمبود سواد رسانه‌ای می‌تواند پیامدهای ناگواری داشته باشد.چگونگی تشخیص خبر درست از نادرست را در اینجا ببینید
اگر می‌خواهید توانایی خود را در تشخیص خبر درست از شایعه و خبرهای ساختگی تقویت کنید باید این ۵ پرسش را در هنگام خواندن خبر از خود بپرسید.
۱- خبر را چه کسی نوشته است؟
در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامه‌نگار واقعی، که قابل پیگیری باشد به عنوان مرجع و منبع خبر گفته می‌شود ولی در خبرهای ساختگی، شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد.
وقتی نام نویسنده یا گوینده را در خبر می‌بینید حتما بیوگرافی او را نیز دنبال کنید. این‌گونه در می‌یابید که آیا این "گزارش خبری" است و یک خبرنگار به قصد اطلاع رسانی آن را نوشته است یا یک "مقاله‌ی فنی" است که یک کارشناس مطلع از موضوع خبر، آنرا نوشته است و یا اینکه چیز دیگری از قبیل تبلیغات، شایعه و یا خبر ساختگی است!
۲- خبر چه چیزی می‌خواهد بگوید؟
خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولا آنرا به نقل از منابع واقعیِ معتبر که قابل پیگیری باشند، می‌گوید. در حالی‌که خبر ساختگی منبع دروغین، آدرس اینترنتی ساختگی، عنوان کلی غیر قابل پیگیری، و یا با استناد به مطالب مشابه غلط انداز دیگر می‌گوید که با اندکی کندوکاو و ژرف‌نگری، نادرستی آن قابل تشخیص است.
۳- خبر چه زمانی منتشر شده است؟
حتما به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمه‌های "خبر فوری" در خبر بر می‌خورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.
۴- خبر در کجا منتشر شده؟
خبر درست و مهم، حتما در خبرگزاری‌ها و سایت‌های مشهورِ دارای اعتبار نیز منتشر می‌شود.
اگر خبر را برای نخستین بار در شبکه‌های اجتماعی می‌بینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.
۵- از خواندن خبر چه احساسی به شما دست می‌دهد؟
خبر ساختگی مثل همه‌ی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر با خواندن خبری بسیار ناراحت شدید، دِرَنگ کنید و نفس عمیقی بکشید. ادعایی که در خبر وجود دارد را دست کم در سه خبرگزاری و یا رسانه‌ی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر را ساختگی یا واقعی به حساب آورید. نباید همه چیز را زود باور کرد. هیچ چیزی بهتر از تفکر انتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.
اگر ۵ پرسش بالا را در خواندن خبرها رعایت کنید به تدریج سواد رسانه‌ای خود را افزایش می‌دهید.
در هر صورت اینها تکنیک‌های اولیه‌ی تشخیص خبر درست از نادرست هستند برای افزایش بیشتر توانایی‌های خود در این زمینه، باید منابع مرتبط را مطالعه نمایید.
شاید این را نیز بپسندید:
خواندن لیست کارهایی که آدمهای موفق می کنند را متوقف کنید
لینک منبع خبر: