عضوهای ساختهشده با چاپ سهبعدی بزودی برای پیوند به بدن انسان در دسترس خواهند بود. آخرین پیشرفت در ساخت قلب، کبد، کلیه، استخوان، غضروف و رگهای خونی و زمان به بازار آمدن آنها را در این گزارش ببینید.
هر سال در حدود ۱۲۰ هزار عضو که بیشترش کُلیِه است از انسانی به انسان دیگر پیوند زده میشود. گاهی اهدا کننده انسانی زنده است و در بیشتر موردها شخص دهندهی عضو قربانی یک حادثه رانندگی، سکته، حمله قلبی و یا حادثههای ناگهانی که به مرگ انسانی سالم میانجامد است.
ولی با کمبود اهدا کنندههای مناسب برای بیماران روبرو هستیم زیرا خودروها امنتر شده و کمکهای اولیه، بهتر و موثرتر شده است.
بنابراین شمار بسیاری از کسانی که در انتظار عضو پیوندی هستند با مرگ روبرو میشوند. این مشکل پژوهشگران را به سوی بررسی چگونگی ساخت عضو از سلول بنیادی کشانده است.
یک رویکرد امیدوار کننده بهرهبرداری از روش چاپ سهبعدی است. امروزه بسیاری چیزها با چاپ سهبعدی ساخته میشود و دلیلی ندارد که نشود عضوهای بدن را با این روش ساخت.
با این که چاپ سهبعدی بافت زنده تا اندازهی بسیاری در مرحله آزمایشگاهی باقی مانده است ولی بافت زندهی چاپ شده پیش از این برای آزمایشهای دارویی بهکار گرفته شده است و انتظار میرود نخستین پیوند عضو تولید شده با این روش نیز بزودی و در چند سال آینده انجام شود.
چاپ بافت زنده در اوایل سالهای ۲۰۰۰ آغاز شد، در آن هنگام کشف شد که میتوان سلولهای زنده را بدون اینکه بمیرند از نوک یک چاپگر جوهر افشان، افشاند.
امروزه با پیدایش چاپگرهایی که چندین هِد دارند، میتوان سلولهای گوناگون را به همراه پلیمرهایی که به حفظ ساختار و شکل بافت کمک میکند چاپ کرد.
بنابراین توانایی چاپ لایهبهلایهی سلولهایی که به هم چسبانیده شدهاند و ساختن بافتهای زندهی کاربردی، وجود دارد.
پژوهشگران بسیاری در جاهای گوناگون، سرگرم ساختن کلیه، بافت کبد، پوست، استخوان، غضروف و همچنین رگهای خونیای که بتوانند این بافتها را زنده نگهدارند هستند.
پژوهشگران تا کنون گوش، استخوان و ماهیچههای چاپ شده را در بدن حیوانها پیوند زدهاند و دیدهاند که این عضوهای پیوندی با بدن حیوان یکپارچه شده اند (ایمنی بدن آنها را پس نزده است).
سال گذشته (۲۰۱۶) گروهی در دانشگاه Northwestern در شیکاگو حتی یک تخمدان برای موش چاپ کردهاند و آنرا پیوند زدهاند. موش دریافت کنندهی عضو با کمک این تخمدان مصنوعی بچهدار شده است.
هنوز کسی ادعای چاپ غدههای جنسی برای انسان را ندارد ولی رگهای خونی از این غدهها متفاوت هستند.
شرکتی به نام Sichuan Revotek که بر روی فناوریهای زیستی کار میکند و در Chengdu کشور چین واقع شده است با موفقیت بخشی از شاهرگ میمون را چاپ کرده و به میمون پیوند زده است.
این نخستین آزمایش از این گونه با هدف بررسی این پیوند در بدن انسان است.
همچنین شرکتی به نام Organovo در San Diego نیز اعلام کرد که در دسامبر ۲۰۱۶ کبد انسان که با چاپ سهبعدی ساخته است را در بدن موش پیوند زده است و این عضو پیوند زده شده زنده ودر حال کار است.
این شرکت امیدوار است که در طی سه تا چهار سال آینده از این روش برای درمان بیماریهای پیشرفته کبد و نارساییهای مادرزادی متابولیسم در نوزادان بهره بگیرد.
بنا به برآورد این شرکت، بازار برای چنین درمانهایی تنها در آمریکا بیش از ۳ میلیارد دلار در سال است.
یک شرکت بزرگ خدماتپزشکی در آمریکا بنام Johnson & Johnson معتقد است که چاپ سهبعدی بافت زنده بخشی از حرفه پزشکی را دگرگون میکند بنابراین در این کار با شماری از دانشگاهها و شرکتهای علاقهمند به این موضوع همپیمان شده است.
یکی از این هم پیمانها شرکت " Tissue Regeneration Systems" است که در Michigan بر روی توسعهی بافت کاشتنی برای درمان ناقصی در استخوانهای شکسته کار میکند.
دیگری شرکتی در زمینه فناوریهای زیستی در کانادا به نام Aspect است که بر روی چکونگی ساخت بخشی از زانوی انسان به نام هلالیزانو کار میکند. این عضو یک پَد غضروفی به شکل صلیب است که استخوان ران و درشتنی را از هم جدا میکند و به عنوان جذب کنندهی لرزش در بین این دو استخوان عمل میکند. کاری که گاهی به ساییدگی و پارگی آن منجر میشود و درمان آن تنها با جراحی شدنی است.
چاپ پرشتابتر بافتزنده میتواند به روشهای دیگر درمانی نیز کمک کند. پیشتر شرکت Organovo بافت کلیه و کبد مصنوعی برای بررسی و پایش کارایی و ایمنی داروهای آزمایشی را ارائه کرده است.
اگر این کار رایج شود موجب خوشنودی طرفداران حقوق حیوانات خواهد شد. این کار شرکتهای داروسازی را نیز خشنود خواهد کرد زیرا آزمایشهایشان را بهجای بافت حیوان بر روی بافت انسان انجام میدهند و نتایج آن مطمئنتر است.
با همین انگیزه یک شرکت فرانسوی لوازم آرایشی به نام L’Oréal و یک شرکت آمریکاییِ کالاهای مصرفی به نام Procter & Gamble و یک شرکت آلمانیِ فعال در زمینهی مواد شیمیایی به نام BASF بر روی چاپ سهبعدی پوست انسان کار میکنند.
آنها میخواهند تا کالاهایشان را بر روی این پوست آزمایش کنند تا واکنشهای جانبی احتمالی آن بر روی پوست انسان را بسنجند.
شرکت L’Oréal پیشتر با بهره از فناوری های قدیمی و کندتر، ۵ متر مربع پوست انسان را در مدت یک سال رشد داده است.
با چاپ سهبعدی بافت زنده میتوان مقدار بیشتری پوست و همچنین گونههای دیگری از پوست و بافت را چاپ کرد.
سرانجام باید از پوست مصنوعی برای پیوند ترمیم زخم و سوختگی بهره گرفته شود. طرح هایی هم در دست اجرا است که می خواهند پوست را بطور مستقیم بر روی سطح بدن چاپ کنند.
یک شرکت در پنسیلوانیا بنام Renovacare تفنگی توسعه داده است که بطور مستقیم سلولهای بنیادی را بر روی زخم سوختگی قربانی اسپری میکند. گمان میرود که سلولهای بنیادی مورد نظر از خود بیمار گرفتهشده باشد. بنابراین خطر پس زدن توسط سیستم ایمنی بدن نیز وجود ندارد.
بهترین نتیجه همه این تلاشها باید چاپ کامل عضو زنده انسان باشد.
شرکت Roots Analysis که مشاور فناور های پزشکی است می گوید که :
- کلیه چاپ شده تا ۶ سال آینده در دسترس خواهد بود.
- کبد که خواست بسیاری برای ساخت آن هست بسیار زود خواهد رسید.
- قلب با هندسه پیچیدهاش مدت طولانیتری طول خواهد کشید.
آمدن عضوهای مصنوعی چاپ شده به معنی ان است که دیگر کسی برای دریافت عضو پیوندی نباید منتظر نوعدوستی فردی یا مرگ فرد دیگری باشد تا جانش نجات پیدا کند.
لینک منبع خبر: